Vanishing Point (1971)

Ο Κοβάλσκι εργάζεται σε μια εταιρεία διανομής αυτοκινήτων. Βάζει στοίχημα με φίλο/dealer οτι θα καταφέρει να παραδώσει μια λευκή Dodge Challenger στο San Francisco ξεκινώντας απο το Denver σε 15 ώρες (πρακτικά αδύνατο). Με τέρμα το γκάζι διασχύζει  3 πολιτείες σέρνοντας πίσω του μπάτσους με μηχανές, αυτοκίνητα, ελικόπτερα, μπουλτόζες... Συνοδοιπόρος στο ταξίδι του είναι ο Super Soul, ένας τυφλός αφροαμερικάνος ραδιοπειρατής dj που παρακολουθεί την πορεία του Κοβάλσκι μέσα απο τις ραδιοσυχνότητες της αστυνομίας και τον προειδοποιεί για μπλόκα. Τα media θα τρέξουν να καλύψουν το αξιοπερίεργο γεγονός και τα πλήθη θα μαζευτούν να χαιρετήσουν τον τελευταίο ελεύθερο άνθρωπο.

Η επιτυχία του Bullitt(1968) δημιούργησε ένα ολόκληρο υποείδος ταινίων δράσης με κεντρικό θέμα τις εντυπωσιακές καταδιώξεις αυτοκινήτων και η επιτυχία του Easy Rider (1969) έκανε μόδα τις ανεξάρτητες μικρές παραγωγές πάνω στην αντικουλτούρα που εξερράγει την εποχή του πόλεμου στο Βιετνάμ και των φοιτητικών εξεγέρσεων, του πολιτικού χάους, των επαναστατικών κινημάτων και της κρατικής καταστολής. Προιόν αυτής της άγριας εποχής είναι και το "Σαν Φραντζισκο Ώρα Μηδέν" (ελλ.τίτλος).

Ξεκινά απ'το τέλος... μπουλτόζες φράζουν το δρόμο σε μια ερημιά. Μπάτσοι με κάθε μέσο έχουν φθάσει στο σημείο και έχουν περικυκλώσει τον Κοβάλσκι (Barry Newman) που βρίσκει προσωρινή διέξοδο στην έρημο... Αυτό που ξεκίνησε ως φιλικό στοίχημα θα γίνει μια τεράστια αστυνομική επιχείρηση. 15 ώρες ελευθερίας θα γίνουν η Είδηση της Ημέρας. Με φλασμπακ βλέπουμε το παρελθόν του- βετεράνος του Βιετνάμ, πρώην μπάτσος, πρώην ραλίστας, ντελιβεράς... τζάνκι της ανδρεναλίνης, Speed Freak, σκουπίδι της κοινωνίας. Ένας εναντίον όλων. Μόνος κόντρα σε όλα. Γυρνά την πλάτη στο πολιτισμό τους και τρέχει να ξεφύγει απο τη μοίρα του κάνοντας αυτό που ξέρει καλά-να οδηγά. Ο απόλυτος αντι-ήρωας. Εκτός δρόμου είναι ένα τίποτα, ένας ακόμα χαμένος, πάνω στο δρόμο είναι βασιλιάς και εκεί θα έχει τον τελευταίο λόγο. Η άπιαστη υπόσχεση της ελευθερίας ειναι μπροστά και πίσω του λυσσασμένοι μπάσταρδοι και το Αμερικάνικο Όνειρο. Δεν έχει τίποτα να χάσει και θα ζυγιαστεί με το Αδύνατο. Ενισχυμένος με αμφεταμίνες βγάζει τους διώκτες του εκτός μάχης και στην-μη αναστρέψιμη-πορεία του συναντά και άλλους περιθωριακούς που τριγυρνούν άσκοπα στις ερήμους. Την Ουσία του γεγονότος θα φωτίσει ένας τυφλός -ο super soul- ο σπίκερ της κούρσας- ντύνωντας με λυρισμό και groovy μουσικές το χρονικό της καταδίωξης ενώ "Σύσσωμοι οι μίζεροι αυτής της χώρας στέκονται στο πλευρό του κυνηγημένου στοιχηματίζοντας ότι θα περάσει και μπουκωμένοι ποπ-κορν και αϊς-κρήμ τον επιφορτίζουν να καθαρίσει για πάρτη τους όσο αυτοί συνεχίζουν το φαγοπότι τους" (Ν.Νικολαίδης)

Η αλληγορία ξεκάθαρη, τα νοήματα πολλά. Ίσως το καλύτερο road movie ever όπως λέει και ο moovy grovie Η κορωνίδα των ταινιών καταδίωξης, η οποία έθεσε τους κανόνες για αυτό το κινηματογραφικό είδος που λέει και ο zisis. Γκάζια, καμμένα λάστιχα, θόρυβος μηχανής Ντότζ Τσάλλεντζερ 375 ίππων (βλ.2ο μισό του Death Proof.2009), ατελείωτοι δρόμοι, απέραντα τοπία, υπερ ατού η φωτογραφία του John Alonzo (Chinatown.1974, Scarface.1983), αμείωτη ένταση μέχρι το κορυφαίο- ανοιχτό σε ερμηνείες-φινάλε. Αξέχαστη η κοπέλα με τη Honda μηχανή στη μέση του πουθενά.

Ντοκουμέντο-snapshot της μετα-Woodstock αντικουλτούρας και των sex drugs n rock n roll ηθών της εποχής. Κλασσικό cult b movie που υπερβαίνει τους χαρακτηρισμούς- πολιτική ταινία δράσης, A.C.A.B, arthouse car exploitation, δοκίμιο πάνω στην ελευθερία, μοντέρνο western, υπαρξιακό road movie. Οι αμερικάνοι κριτικοί το έθαψαν, οι ευρωπαίοι το εκτίμησαν, το κοινό το προσπέρασε και ο σκηνοθέτης Richard Sarafian επέστρεψε στην τηλεόραση. Η ιστορία το δικαίωσε το 1997, ξανα-ανακαλύφθηκε χάρις ένα TV remake με τον Viggo Mortensen και την κυκλοφορία του ομώνυμου δίσκου των  Primal Scream.

1.η Charlotte Rampling δυστυχώς κόπηκε στο μονταζ
2.

The Cabinet of Dr. Caligari (1920)

Ο διοικητής ενος φρενοκομείου υπνωτίζει έναν τρόφιμο, τον Καίσαρα, και τον αναγκάζει να διαπράττει για λογαριασμό του φοβερά εγκλήματα. 

Η ταινία είναι μια αντίδραση ενάντια στα καρτέλ της UFA. Ο παραγωγός Εrich Pommer για να χτυπήσει το καρτέλ, διακηρύσσει την ανάγκη ενός εναλλακτικού ύφους και στιλ, βασισμένο στο εξπρεσσιονισμό.Οι Carl Mayer και Hans Janovitz (σενάριο) δημιούργησαν το πρώτο τέρας του κινηματογράφου. Ο Σαντούλ παρατηρεί πως "ο Καλιγκάρι έγινε παγκόσμια γνωστός σαν τον Αρπαγκόν ή τον Δον Ζουαν γιατί ήταν ο πρώτος τραγικός τύπος που δημιουργήθηκε μόνο απο τον κινηματογράφο" δηλαδή δεν είχε λογοτεχνικούς ή θεατρικούς προγόνους.To πρωτότυπο σκηνοθετικό ύφος της ταινίας, δοσμένο απο τον Robert Wienne διακρίνεται για την γεωμετρική προοπτική των χώρων,τους παραμορφωτικούς φωτισμούς πάνω στις έντονες αντιθέσεις άσπρου και μαύρου και τις εξεζητημένες πόζες των ηθοποιών που μοιάζουν με παντομίμα. Βέβαια δεν μπορούμε να αφήσουμε απ έξω την συμβολή τριών σημαντικών σκηνογράφων της εποχής,της ομάδας “Ντερ στούρμ'' (Walter Reimann,Walter Rohrig,Hermann Warm) οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για τα ντεκόρ, το μακιγιάζ και τα κοστούμια..Πολλοί ιστορικοί, κοινωνιολόγοι και συγγραφείς διέκριναν αντιστοιχίες μεταξύ του Καλιγκάρι και της παραφροσύνης του Χίτλερ (υπνωτίζοντας εναν ολόκληρο λαό με τη μαγνητική του επιβολή), εξού κι ο τίτλος του βιβλίου για την εξέλιξη του κινηματογράφου "Από τον Καλιγκάρι στον Χίτλερ" του Ζίγκφριντ Κρακάουερ. Ο ιστορικός κινηματογράφου Αλεξάντρ Αρνού,στο βιβλίο του "απο το βουβό στον ομιλούντα" γράφει πως ''τίποτε απο ότι έγινε στον γερμανικό κινηματογράφο ύστερα απο τον Καλλιγκάρι δεν ξέφυγε απόλυτα απο την επιρροή του,είτε επρόκειτο για μίμηση, είτε για αντίδραση''.Με αυτήν την εκπληκτική ταινία,ο Wienne , πράγματι άνοιξε την πόρτα για να εισέλθει στον γερμανικό και μέσω αυτού στον ευρωπαικό και στο αμερικάνικο κινηματογράφο η μεγάλη στρατιά φαντασμάτων και τεράτων, βυθίζοντας την φαντασία στο απίθανο, το ασυνείδητο και το παραμορφωτικό. Θα μπορούσε να πει κανείς πως ο Καλιγκάρι εξάντλησε με μιας όλες τις δυνατότητες του εξπρεσσιονισμού κι οτι ο γερμανικός κινηματογράφος θα έπρεπε να περιμένει αρκετά χρόνια για να δει και πάλι μια ταινία αντάξια αυτού του αριστουργήματος.Αρκετοί προσπάθησαν να μιμηθούν ή να προσαρμοστούν στο νέο ύφος ,αλλα πνίγηκαν μέσα στα εξεζητημένα ντεκόρ και παρασύρθηκαν απο την μαγεία των κυβιστικών σκηνικών, των φωτισμών και των τεράτων. Το πιο σημαντικό είναι το εργαστήρι με τα κέρινα ομοιώματα (1924) του Paul Leni είναι η ταινία που εγκαινίασε στο παγκόσμιο κινηματογράφο το ύφος του <<μαύρου χιούμορ>>

                                       

  =Stathis Milkthief=
1. Το Εργαστήριο του Δρ. Καλιγκάρι-ελλ.τιτλος

Repo Man (1984)

Ο Otto, νεαρός πάνκης, απολύεται απο το σουπερμαρκετ που δουλεύει μετά από καβγά με τον αφεντικό του. Την ίδια μέρα, σε ενα παρτυ βρίσκει την κοπέλα του να τον απατά με φίλο του και μαθαίνει οτι οι χιππιδες γονείς του χάρισαν όλα τα λεφτά τους σε έναν τηλε- αιδεσιμότατο. Τριγυρνά στους δρόμους μονολογώντας. Πέφτει πάνω στον Bud και πριν το καταλάβει γίνεται μαθητευόμενος  Repo Man -υπάλληλος της απεχθούς  υπηρεσίας που κατάσχει τα οχήματα αυτών που καθυστερούν τις δόσεις τους. Ο Otto αλλάζει ζωή, γνωρίσει μια ουφολόγο και βλέπει τους πανκηδες φίλους του να μπλέκουν συνεχώς σε μικροεγκλήματα (blame society). Καθώς γνωρίζει την  "συναρπαστική" καθημερινότητα των ρεπο μεν (Not just a job, it's an adventure) θα βρεθεί αντιμέτωπος με άντιπαλους ρεπο, κυβερνητικούς πράκτορες, τρελούς επιστήμονες, συνωμοσιολόγους και σαλεμένους διανοούμενος. Όλοι ψάχνουν την επικυρηγμένη σεβρολετ. Όλα είναι μέρος του κοσμικού ασυνειδήτου.

Η ταινία φαινόμενο του Alex Cox (Sid and Nancy.1986,Straight to Hell.1987) είναι αδύνατον να κατηγοροποιηθεί. Κωμωδία, sci fi, buddy movie, detective thriller, road movie, conspiracy flick. Παρά το ανύπαρκτο μπατζετ, την ασυνήθιστη δομή και ασυνάρτητη ροή, την anti mainstream διάθεση και τραχιά punk αισθητική  της (αλλά και για όλα αυτά) έγινε θρύλος. Με διάφορες μικρές υποπλοκές και αναρίθμητες αναφορές στην ποπ κουλτουρα στήνεται μια κομιξάδικη σάτιρα των ηθών της εποχής. Μια απομυθοποίηση της λαμπερής εκδοχής των 80ς. Θεωρίες συνομωσίας, ουφο, new age, γιαππισμός, σαηεντολογία, media, αστικοί μύθοι, τηλευαγγελισμός, self help μεταφυσική, καταναλωτισμός, συντηρισμός και πανκ. Το φορτίο στο πορτ μπαγκαζ (βλ.Kiss Me Deadly.1955, Pulp Fiction.1994) είναι μια απο τις καλύτερες χρήσεις του Χιτσκοκικού MacGuffin (προσχηματικό αφηγηματικό στοιχείο πάνω στο οποίο στήνεται η πλοκή). Οι ρεπο μεν τριγυρνούν αέναα στο δυστοπικό και μίζερο L.A. υπερασπιζόμενοι σαν σαμουραι τον κώδικα τιμής τους (Not many people got a code to live by anymore), κλέβουν αμάξια και βρίσκονται συνεχώς σε περιπέτειες.

Μαζί με τον Emilio Estevez (Otto) ο πανταχού παρών Harry Dean Stanton (Bud) που δίνει ρεσιτάλ ως εκπαιδευτής εξαπολύοντας  τρομερές ατάκες (What are you? A fuckin’ commie? I don’t want no commies in my car…No Christians either!) και ο Tracey Walter (Miller-John Wayne was a fag). Μεγάλο ατου ο έμπειρος κινηματογραφιστής  Robby Muller (The American Friend.1977), συνεργάτης των Βεντερς, Τζαρμους κ.α. Εκπληκτική εισαγωγή, άκυροι διάλογοι, αυτοσαρκασμός, ακόμα πιο άκυρο φινάλε και μουσικές από Circle Jerks, Suicidal Tendencies, Black Flag, The Plugz και το βασικό θέμα από Iggy Pop. Σινεμά για την καύλα του. Ξεφτιλισμένο sequel απο τον ίδιο - Repo Chick (2009)

1.ελληνικό τίτλος-Η Λάμψη Που Σκοτώνει.

2.Όλοι οι repo men έχουν ονόματα μπύρας

3.Σχεδόν όλα τα προιόντα που φαίνονται στην ταινία είναι ανώνυμα,λευκά κουτιά με επιγραφές Food, Beer, chips κτλ. Η μοναδική ταινία δηλαδή χωρίς καμία διαφήμιση

4.

The Greatest Opening Scene (9)

 Repo Man (1984)
 bonus gredits.music Iggy Pop