The Conformist (1970)

Ρώμη. Δύο χρόνια πριν το ξέσπασμα του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Μαρσέλο ζει μια απόλυτα συμβατική ζωή. Δουλεύει για τις μυστικές υπηρεσίες του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι και είναι παντρεμένος με μία "ασήμαντη" μικροαστή. Το αφεντικό του θα του ζητήσει να σκοτώσει τον αυτοεξόριστο πρώην καθηγητή του.

Ο Bertolucci (στην 5η ταινία του) μόλις 30 χρονών υπογράφει την καλύτερη ταινία του, μια απο τις καλύτερες του ιταλικού και μια απο τις γοητευτικότερες ταινίες του παγκόσμιου κινηματογράφου. Mε συνεργάτες τον διευθυντή φωτογραφίας Vittorio Storaro (1900, Last Tango in Paris, The Last Emperor, Apocalypse Now) και το βιβλίο του Alberto Moravia (Il conformista- 1951) και τον εκπληκτικό Jean-Louis Trintignant στο καλύτερο ρόλο της καριέρας όπου με το "αθόρυβο" παιξιμο του συμπυκνώνει στο πρόσωπο του όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν τον δειλό/αδίστακτο "κανονικό" τύπο. Ο Μπερτολούτσι διατηρεί μια αποστασιοποίηση από τα δρώμενα και απογυμνώνει τον ήρωα στον θεατή. Ένας άνθρωπος αφοσιωμένος στην "κανονικότητα" που προσαρμόζεται σαν ερπετό στις συνθήκες, ενσωματώνεται στο ρεύμα και στο εκάστοτε σύστημα, ποδοπατά φιλία, έρωτα, ανθρωπιά, αξίες...  ώστε να έχει την εκτίμηση των αρχών και του οικείου περιβάλλοντος του. Με φλασμπακ μαθαίνουμε τα αίτια της βίαιης τάσης και της "λανθάνουσας" σεξουαλικότητας του που προσπαθεί να αποκρύψει από τον ευατό του και τους άλλους μέσω της "κανονικότητας". Μια ψυχολογική προσέγγιση στον κομφορμιστή-φασιστάκο. Η κοινοτοπία του κακού σε όλο της το μεγαλείο. Μνημειώδες το φινάλε όπου ο ήρωας ζητά τον οίκτο-συγκατάθεση-συνενοχή του θεατή.
Απόλυτα ρεαλιστική απεικόνηση της εποχής (κουστούμια, κτίρια, σκηνικά). Απόλυτη ομοιογένεια μεταξύ μουσικής (Georges Delerue)- εικόνας- κειμένου- συναισθήματος. Απόλυτες ερμηνείες από ολόκληρο το καστ. Απόλυτη φωτογραφία πλούσια σε χρώμα και φωτισμό για ατέλειωτα capture image. Απόλυτα φυσικοί διάλογοι. Αξεπέραστο διαχρονικό οπτικό υπερθέαμα. Θα μπορούσε να ανήκει στην κατηγορία "movies that can change your life" .
... Εικαστικά κοντράρεται άνετα με τον Νονό.

1.κομφορμισμός =προσαρμογή ενός ατόμου στις απαιτήσεις και στους τύπους συμπεριφοράς της ομάδας στην οποία ανήκει