Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2013

Blow Out (1981)

 Ένας ηχολήπτης άθελα του καταγράφει ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα στο οποίο χάνει τη ζωή του ένας υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ και βρίσκεται μπλεγμένος σε μια συνωμοσία που απειλεί την ίδια του τη ζωή.
  Brian De Palma μετά το Dressed to Kill.1980 και πρίν τον Σημαδεμένο.1983.  Από την μια το Blow Up.1967 (οπως προδίδει και ο τίτλος) του Αντονιόνι και από την άλλη The Conversation.1974 του Κόπολα (και αυτό είναι επηρεασμένο από το Blow Up) και πάνω απ'όλα Χίτσκοκ. Το unhappy end είναι η αιτία της τότε εισπρακτικής της αποτυχίας αλλά με τα χρόνια δικαιώθηκε σαν "movie about making movies".
Ξεκινά σαν τυπική παρωδία horror/slasher Γ' διαλογής. Η εικόνα είναι το point of view του φονιά (Ηalloween.1978) που μπουκάρει σε φοιτητική εστία και καταλήγει σε φονικό στη μπανιέρα (Psycho.1960). Η αστεία κραυγή της ηρωίδας, που δεν επιλέχτηκε για το ταλέντο της, αποκαλύπτει οτι βρισκόμαστε στο χώρο του post production της ταινίας Τρέλες Φοιτητών. Ο παραγωγός απογοητευμένος απ'την δουλειά του καλλιτεχνικών αξιώσεων τεχνικού ήχου (John Travolta) του αναθέτει να βρει αληθοφανέστερα ηχητικά εφε και κυρίως ένα ρεαλιστικό ουρλιαχτό. Αυτός βγαίνει το βράδυ σε αναζήτηση αυτών με το υπερμικρόφωνο του και γίνεται μάρτυρας τροχαίου "ατύχηματος" και σωτήρας της νεαρής συνεπιβάτισας (Nancy Allen). Η ύπαρξη της πρέπει να παραμείνει άγνωστη για να προστατευτεί το κύρος του πολιτικού και το θέμα να θαφτεί. Μελετά μόνος την ηχογράφηση και ανακαλύπτει οτι το ατύχημα ήταν πολιτική δολοφονία. Έχει το μικρόβιο της αλήθειας μέσα του- παλαιότερα ήταν στην επιτροπή διελεύκανσης αστυνομικής διαφθοράς και μια αποκάλυψη κατέληξε από λάθος του σε αθώο νεκρό (Prince of the City.1981). Αυτή τη φορά δεν θα αποτύχει, η οντισιόν ουρλιαχτού μπορεί να περιμένει. Στην υπόθεση μπλέκονται ένας γλειώδης ντετεκτιβ (Dennis Franz) και ένας εκτελεστής (John Lithgow) που δουλεύει για Εκείνους αλλά έχει αυτονομηθεί, κυνηγά την κοπέλα και θα γίνει ο Liberty Bell Strangler.
Άφθονες κινηματογραφικές αναφορές μπερδεύονται με θεωρίες συνωμοσίας επηρεασμένες απ'τα σκάνδαλα Chappaquiddick, Watergate και την δολοφονία Κενεντυ. Ο De Palma (σενάριο,σκηνοθεσία) κλείνει το κεφάλαιο του συνομοσιολογικού σινεμά των 70ς και αναγγέλει την άφiξη της νέας Αμερικής του Reagan όπου η δημοκρατία είναι μια πλάνη, η δικαιοσύνη αστικός μύθος, η επικαιρότητα καταθλιπτική και τα μιντια η αλήθεια. Απαντά στη ρήση του Godard (η φωτογραφία είναι αλήθεια. Το σινεμά είναι αλήθεια 24 καρε το δευτερόλεπτο)  με το ότι "η κάμερα ψεύδεται συνεχώς, 24 φορές το δευτερόλεπτο" και με την φετιχιστική και λεπτομερή κινηματογράφηση της ρουτίνας του ηχολήπτη και των μηχανισμών του σινεμά δείχνει πως δημιουργείται το τελικό προιόν και πως με μερική επεξεργασία ήχου και εικόνας "κατασκευάζονται αλήθειες" προς προπαγανδιστική χρήση. Πέρα από τις πολιτικές προεκτάσεις Ο Δολοφόνος του Μεσονυχτίου (WTF ελλ.τίτλος) παραμένει ένα non stop suspense θρίλερ Χιτσκοκικών καταβολών όπου με πρόσχηματικο αφηγηματικό στοιχείο την τέλεια κραυγή (MacGuffin), ο λάθος άνθρωπος βρίσκεται στο λάθος σημείο την λάθος στιγμή και μπλέκεται σε μια υπόθεση που αφορά τους πάντες αλλά δεν νοιάζει κανέναν. Δεξιοτεχνική στυλιζαρισμένη σκηνοθεσία, υπερsoundtrack από Pino Donagio, μυστήριο, αγωνία και ανατροπές από το τρικ της εναρκτήριας σκηνής μέχρι και το τραγικά ειρωνικό πεσιμιστικό φινάλε .
1.


Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013

The House with Laughing Windows (1976)

Ο Stefano είναι συντηρητής έργων τέχνης. Προσλαμβάνεται από τον δήμαρχο μιας μικρής πόλης για να αποκαταστήσει μια αγιογραφία του εκκεντρικού ζωγράφου Legnani. Θα βρεθεί μπλεγμένος σε έναν εφιαλτικό λαβύρινθο σκοτεινών μυστικών που αφορούν τον ζωγράφο και τους κατοίκους της πόλης.
 Giallo = είδος λογοτεχνίας και ταινιών που εμφανίστηκε στην Ιταλία. Τα βασικά θέματα του είδους είναι ο τρόμος, το έγκλημα, η φαντασία και ο ερωτισμός. Το Σπίτι Με Τα Παρύθυρα Που Γελούσαν (ελλ.τίτλος) ανήκει στα καλύτερα του πολυαγαπημένου είδους αν και αρνείται τους κώδικες του. Aκραία βία, αίμα, φόνος, χασαπομάχαιρα βρίσκονται μόνο στην εντυπωσιακή αρχή και το ανατριχιαστικό φινάλε δίνοντας χώρο και χρόνο στην εφιαλτική ατμόσφαιρα, το μυστήριο και τις ανατροπές. Η μακάβρια τοιχογραφία που αναπαριστά το θάνατο του Αγίου Σεβαστιανού βρίσκεται σε εκκλησία όπου είχε χρησιμοποιηθεί ως στρατώνας των SS. Όταν αποκατασταθεί θα είναι μία από τις τέσσερις ατραξιόνς του χωριού μαζί με τις γυναίκες, το νερό και τη σιωπή. Μια φωνή από το τηλέφωνο απειλεί τον Stefano (Lino Capolicchio ) να μην αγγίξει τον πίνακα και να φύγει απ'το χωριό. Ξένος ανάμεσα σε γέρους ημίτρελους ύποπτους προληπτικούς αλκοολικούς σεξομανείς χωριάτες ανακαλύπτει οτι ο Ζωγράφος Της Αγωνίας βασάνιζε και σκότωνε τα μοντέλα του για να αναπαραστήσει ρεαλιστικά την αίσθηση του θανάτου (βλ. Peeping Tom.1960). Χρώμα και αίμα, καμβάς και σάρκα, τρόμος και αγωνία, σεξουαλική διαστροφή και φορμαλδευδη, ένα τρελό μείγμα στο όνομα της υψηλής τέχνης. Έχει πεθάνει 20 χρόνια πρίν αλλά δεν υπάρχει τάφος και κανείς δεν θέλει να μιλάει για αυτό το θέμα. Ανεξήγητοι φόνοι  πυκνώνουν το μυστήριο γύρω από τον ζωγράφο και θα τον οδηγήσουν στο Σπίτι για την απρόσμενη λύση του.
Μαζί με το Zeder.1983 είναι οι μοναδικές ταινίες τρόμου αλλά και οι καλύτερες ανάμεσα στην πλούσια φιλμογραφία του Pupi Avati (συνσενριογραφου του Salo, or the 120 Days of Sodom.1976). Με πρώτη ύλη τις παροδιασιακές ιστορίες τρόμου της επαρχίας και τοποθετημένο στις αρχές τις δεκαετίας του 50, μπλέκεται με την μεταπολεμική παρακμή και παράνοια της εξαθλιωμένης Ιταλίας. Αργός ρυθμός, ονειρική ατμόσφαιρα, σασπενς, λίγο ρομάνζο, γοτθική ποιήση, ταιριαστό soundtrack από τον Amedeo Tommasi, απαραίτητες δόσεις σοκ και εσωτερική ένταση που ξεσπά στο ευρηματικό απρόσμενο φινάλε απογειώνοντας το σύνολο. Ασυνήθιστο art house horror giallo απο τα λίγα και για λίγους
1.





Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2013

The Lost Honor of Katharina Blum (1975)

  Η 27χρονη οικιακή βοηθός Κατερίνα Μπλουμ γνωρίζει τον Λούντβικ σε αποκριάτικο πάρτυ. Τον καταζητεί η αστυνομία για ληστεία τράπεζας και διάφορες τρομοκρατικές ενέργειες. Άθελα της βρίσκεται στο στόχαστρο των αρχών και του τύπου.    
Μεταφορά του ομότιτλου μυθιστορήματος του Γερμανού νομπελίστα Heinrich Boll. Λίγες πολιτικές ταινίες μπορούν να είναι τόσο επίκαιρες χωρίς να ανήκουν στον ευρύτερο χώρο της επιστημονικής φαντασίας. Τελειώνει με την σημείωση- "Τα πρόσωπα και τα περιστατικά είναι φανταστικά. Εάν η περιγραφή συγκεκριμένων δημοσιογραφικών πρακτικών έχει οποιαδήποτε ομοιότητα με τις πρακτικές της εφημερίδας BILD αυτό δεν είναι ούτε σκόπιμο ούτε τυχαίο, αλλά αναπόφευκτο". Η ναυαρχίδα του κίτρινου τύπου στη Γερμανία με άλλοθι την Ελευθερία του Τύπου κράτησε βρώμικη στάση στην κάλυψη της υπόθεσης Baader-Meinhof, στοχοποιούσε αυθαίρετα άτομα ως συμπαθούντες (όπως και τον συγγραφέα) και με αντιδεοντολογικές δημοσιογραφικές πρακτικές δημιούργησε ένα κλίμα μαζικής υστερίας, φόβου και υποψίας στην τότε Δ.Γερμανία.
Η όμορφη, δυναμική, εργατική, ευπρεπής, "καλόγρια" για τους φίλους, ζωντοχήρα, το κορίτσι της διπλανής πόρτας, γίνεται το πρόσωπο της ημέρας. Βαριά οπλισμένη διμοιρία των σωμάτων ασφαλείας παρουσία διοικητή και εισαγγελέα εισβάλλει στο διαμέρισμα της. Ακολουθούν εξευτελιστικές ατελείωτες ανακρίσεις με την κατηγορία φυγάδευσής τρομοκράτη. Ένας αδίστακτος γλειώδης δημοσιοκάφρος της "Εφημερίδας" ψάχνει το παρελθόν της, ρωτά εργοδότες, γείτονες, πρώην σύζυγο, κατάκητη μάνα στο νοσοκομείο, φίλους, και μεσω ψεύτικων δημοσιευμάτων συνθέτει το προφίλ μιας ψυχρής άκαρδης κουμμουνίστριας ελευθέρων ηθών που ονειρεύεται να ανελιχθεί κοινωνικά. Το γεγονός παίρνει τεράστιες διαστάσεις και Η Χαμένη Τιμή Της Κατερίνας Μπλούμ (ελλ.τίτλος) βρίσκεται έρμαιο των μπάτσων και των πρωτοσέλιδων. Διασυρμός, βία και απελπισία θα την αναγκάσουν να καταφύγει στη μόνη άμυνα που της απέμεινε
Διαχρονικό ρεαλιστικό πολιτικό δράμα, μακριά από μελό και διδακτισμούς, πάνω στην αναλωσιμότητα του καθενός μπροστά στο κέρδος και την εξουσία, το γιατί ο Τύπος λέγεται και 4η εξουσία, την κοινοτοπία του κακού, την χειραγώγηση  των μάζων και την αντιτρομοκρατική υστερία στη Δ. Γερμανία του '70 απο το δίδυμο Volker Schlondorff (The Tin Drum.1979) και Margarethe von Trotta  (Rosa Luxemburg.1986, Hannah Arendt.2012). Υποδειγματικό new german cinema.
1.ολόκληρος ο τίτλος είναι The Lost Honour of Katharina Blum, or: how violence develops and where it can lead.
2.