Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2015

The Passenger (1975)

Ρεπόρτερ βρίσκεται σε αποστολή κάπου στη βόρεια Αφρική. Όταν βρίσκει νεκρό τον ένοικο του διπλανού δωματίου στο μοτέλ όπου διαμένει, αλλάζει τις φωτογραφίες στα διαβατήρια και υοθετεί την ζωή του. Ανακαλύπτει αργότερα οτι ο νεκρός ήταν έμπορος όπλων.
 Άλλη μια κορυφαία στιγμή του μεταπολεμικού κινηματογράφου από τον Michelangelo Antonioni. Το τελευταίο του αριστούργημα. Ίσως η καλύτερη κινηματογραφική πραγματεία πάνω στο ζήτημα της ταυτότητας. Ο τίτλος Passenger περιγραφει καλύτερα το περιεχόμενο από το Professione: Reporter.
 Παρακολουθούμε τον 40αρη Locke (=κλειδωµένος) να δίνει την δική του μάχη για καταξιωμένη καριέρα μαζεύοντας ντοκιμαντερίστικο υλικό για τον εμφύλιο πόλεμο κάποιου κρατιδίου της Αφρικής. Η δυσκολία επικοινωνίας με τους ντόπιους κάνει ακόμα πιο δύσκολη την αποστολή και θα φτάσει στα όρια του όταν, αναζητώντας αντάρτες του ενωμένου απελευθερωτικού μετώπου, ξεμήνει μόνος στην μέση της ερήμου με το τζιπ κολλημένο στην άμμο. Επιστρέφοντας απελπισμένος και εξαντλημένος στο άθλιο ξενοδοχείο του παρουσιάζεται η απόλυτη ευκαιρία για μια νέα αρχή. Στο πρόσωπο του νεκρού συνομίληκου γείτονα που τα έπιναν παρέα, αναγνωρίζει ένα πιθανό ευατό, κάποιον ξεχασμένο από το θεό που πέθανε άσκοπα, και σχεδόν ενστικτωδώς, αλλάζει ταυτότητα με τον νεκρό αφήνοντας πίσω τον βαρετό γάμο του, την κακοήθη δουλειά του και την πληκτική ζωή του και τραβά μονόδρομη πορεία προς το άγνωστο. Εξερευνώντας τον καινούργιο του ευατό ακολουθεί την αντζέτα και τα προγραμματισμένα ραντεβού του νεκρού και ανακαλύπτει οτι ο Robertson ήταν έμπορος όπλων και συνεργάζοταν με τους αντάρτες που αυτός έψαχνε να τους πάρει συνέντευξη. Στην νέα του ζωή, με συντροφιά μια βιβλιοφάγο, ταξιδιώτρια, φοιτήτρια αρχιτεκτονικής που γνώρισε στο ταξίδι του, τρέχει αλλά δεν μπορεί να κρυφτεί. Τον αναζητούν μυστικοί πράκτορες της δικτατορικής κυβέρνησης του κρατιδίου, η γυναίκα του και ένας φίλος (για να μάθουν πως πέθανε ο Locke).
 Tο άμεσα αναγνωρίσιμο (αρχιτεκτονικό) ύφος του Αντονιόνι (Red Desert.1964) είναι πέρα από τα είδη και τα ενέχει όλα σ'ένα Φαουστικό κοσμοπολίτικο (Λονδίνο, Σαχάρα, Μόναχο, Βαρκελώνη) road movie με στοιχεία κατασκοπικού θριλλερ, περιπέτειας καταδίωξης και υπαρξιακού δράματος πάνω στην αποξένωση του ανθρώπου της σύγχρονης αστικής κοινωνίας. Ελλειπτικοί διάλογοι, μεγάλης διάρκειας πλάνα, αναντιστοιχεία εικόνας και ήχου, μη γραμμική αφήγηση, απουσία μουσικής, ψυχογραφική χρήση του χώρου- όλα λειτουργούν μ'ένα τρόπο όπου “τα ερωτήματα είναι πιο αποκαλυπτικά από τις όποιες απαντήσεις” και οι εικόνες μιλούν περισσότερο από τα λόγια "φτάνοντας τόσο μακριά, όσο κανείς άλλος, την έκφραση των πιο απόκρυφων συναισθημάτων" (Ακίρα Κουροσάβα.Ikiru.1952). Πρωταγωνιστεί ο Jack Nicholson (μετά το Chinatown.1974 και πριν το One Flew Over the Cuckoo's Nest.1975) και η 
Maria Schneider (Last Tango in Paris.1972). Διαχρονικά μοντέρνο, αντισυμβατικό, πολυεπίπεδο, βατό arthouse με άφθονες σκηνές ανθολογίας και σήμα κατατεθέν το μνημειώδες το 7λεπτο μονοπλάνο μεγάλης κατασκευαστικής δυσκολίας του ευρηματικού φιναλε (το οποίο ξεπεράστηκε τεχνολογικά την επόμενη χρονιά που κυκλοφόρησε η steadicam).
 1. Κάτι ήξερε ο Nicholson που όταν αντιλήφθηκε ότι κυκλοφορούσε πετσοκομμένο, τόσο στη διάρκεια όσο και στις διαστάσεις του κάδρου, απέκτησε τα δικαιώματά του, το απέσυρε από την αγορά και φρόντισε να κυκλοφορήσει ξανά στην αυθεντική του μορφή.
 2. άλλος ένας που αλλάζει ταυτότητα εδώ και κάποιοι χωρίς ταυτότητα εδω και ενας άλλος ρεπορτερ εδω




1 σχόλιο: